Sql Komutları ve Püf Noktaları

Veri Listeleme
WHERE – koşullu olasılıklar
GROUP BY- grup özellikleri
ORDER BY- kriter özellikleri
LIMIT- veri alış sınırlandırma

Oluşturduğumuz tablo içerisindeki verileri listelemek için önce SELECT komutunu kullanıp, veri almak istediğimiz sütun adını giriyoruz FROM komutundan sonrada tablomuzun adını girip veri tabanındaki verileri listeliyoruz. SQL tablosunda birden çok sütunun verilerini listelemek için sütun adları arasına (,) konularak listeleme yapılır. Tablodaki tüm sütunların verilerini listelemek istediğimizde (*) parametresi kullanılır.

SELECT adi,soyadi FROM Tablo_adi
SELECT*FROM Tablo_adi

Belirli bir sütundaki verileri alfabetik sıra ile listelemek istediğimizde ORDER BY veya GROUP BY komutu kullanılır.

ORDER BY komutunu tablo adından sonra girip alfabetik veya rakamsal olarak verilerin sıralanmasını istediğimiz sütun adını giriyoruz
SELECT adi FROM tablo_adi ORDER BY adi
Verilerimizi alfabetik veya sayısal olarak tersi bir şekilde sıralamak istediğimizde DESC komutundan yararlanıyoruz.Bu komut tersine sıralama yapılacak Sütun adını girdikten sonra yazılır.
SELECT adi FROM tablo_adi ORDER BY soyadi DESC

Bazı durumlarda SQL tablosu içerisinde bulunan sütunlardaki verilerden birini veri girişi sıralamasına göre, diğerini de tersine çevirerek listelemek gerekebilir.

SELECT adi,soyadi FROM tablo_adi ORDER BY soyadi DESC,ASC

Kıyaslama ile Veri Listeleme

SQL’ de yer alan veri kümesi içerisinde istediğimiz veriyi listelemek istediğimizde WHERE kalıbından yararlanırız.
SELECT*FROM tablo_adi WHERE adi=”Cihan”

Birden çok kriterle listeleme için OR veya AND parametrelerinden faydalanırız
SELECT*FROM tablo_adi WHERE adi=”Cihan” AND soyadi “Kurşun”
SELECT*FROM tablo_adi WHERE adi=”Oytun” OR soyadi ”Civelek”
SELECT* FROM tablo_adi WHERE adi IN (“Cihan”,”Oytun”)

Sütundaki veriler arasında birden çok sınama yapacaksak OR parametresi kullanılacağına IN parametresi yardımı ile işimizi daha da kolaylaştırırız.
= Sağdaki değer ile soldaki değer eşittir
!= Sağdaki değer ile soldaki değer eşit değildir.
< Sağdaki değer soldaki değerlerden büyüktür.
> Sağdaki değer soldaki değerlerden küçüktür.
<= Sağdaki değer soldaki değerle büyük veya eşittir.
>= Sağdaki değer soldaki değerle küçük veya eşittir.
<> Eşit değil, yok sayar.
BETWEN Değer aralığı.
IN Değişik verilerde seçme olanağı sunar
AND Birden fazla sütunda sorgulama yapar “ve”
OR Birden fazla sütunda sorgulama yapar “veya”
LIKE Belirtilen sütunda arama yapar
IS NULL Belirtilen sütunda boş olanları listeler.
IS NOT NULL Belirtilen sütunda dolu olanları listeler.
DESC Belirtilen sütundaki verileri belirli kriterlerin tersine listeler.
ASC DESC komutunun tersi görevi üstlenir. SQL default olarak ASC olarak verileri listeler.

SELECT*FROM tablo_adi WHERE adi !=”Cihan”
SELECT*FROM tablo_adi WHERE adi<>”Cihan”

Birinci komut satırı ile ikinci komut satırını çalıştırdığımızda aynı sonucu alırız.

SELEC*FROM tablo_adi WHERE no<5 GROUP BY no DESC

Üstte oluşturduğumuz SQL cümleciğinde görüldüğü gibi önce 5’ten küçük olan verileri seçiyoruz daha sonrada bu verileri tersine listelemek için ORDER BY no DESC komutu kullanıyoruz.

Soru: Adı Murat veya İlker soyadı Kara veya AK sıra numarası 5ve 5 ten küçük tüm verileri sıra numarası, adı ve soyadı kriterlerine göre listeleyerek verileri tersine çevirecek SQL komutunu yazın.
Cevap:
SELECT*FROM tablo_adi WHERE adi IN(“Murat”,İlker”) OR soyadi IN (“Kara”,”Ak”) OR no=<5 ORDER BY adi,soyadi,no DESC

SQL de belirli aralıklarla verileri listelemek istediğimizde BETWEEN komutundan yararlanılır.
SELECT * FROM tablo_adi WHERE no BETWEEN 10 AND 15

BETWEEN kalıbı, sadece iki rakam arasındaki verileri listelemek için kullanılmaz. Bu komutla alfabetik karakterler arasında da sıralama yapılabilir.

SINIRLI VERİ LİSTELEME
Verilerimizin bizim istediğimiz aralıklarda listelenmesi için LIMIT komutu kullanılır.
SELECT*FROM tablo_adi LIMIT 0,5

Örnekte görüldüğü üzere SQL’ deki verilerin ilk veri giriş sıralaması ile ilk 5veriyi listeliyoruz.
Buradaki mantık genel programlama mantığı dışında ilk veri için sıra numarası 0 değildir.Tıpkı günlük hayatta sayı sayıyormuş gibi hareket edebilir. Eğer veri kümesindeki verilerin ilk X adedini listeleyeceksek LIMIT komutuna tek X yazarak ta aynı sonucu alabiliriz. Yani 0 rakamını koymaya gerek yok.

SELECT*FROM veri LIMIT 8
Veri listeleme programlama dilleriyle tüm verilere ulaşmak söz konusu olduğunda ikili parametre kullanılması gerekir. Onun için genel kullanım iki parametreli olandır. Belli bir miktarda veri olan bir tablodaki 50 veriden sonraki tüm verileri listelemek için ne yapacağız?

SELECT* FROM tablo_adi LIMIT 50,-1
Bu komut satırında 50. Veriden sonraki tüm veriler listelenecektir.
SELECT*FROM veri WHERE no<15 ORDER BY adi DESC LIMIT 4
No sütunundaki verilerin 15’ den küçük ilk 4 veriyi , adi sütunundaki verilerin alfabetik sıralamasının tersi bir şekilde sıralama yapıyor.

Not: tek Tırnağın ayırt edici karakter olmadığını belirtmek için işareti kullanılır.

VERİ ARAMA
Genel olarak SQL ‘ de arama fonksiyonunu yerine getirmek için LIKE kalıbı kullanılır. Yalnız bu komut tek başına bir anlam ifade etmez. SQL de arama yapmak istiyorsak hangi sütun içerisinde arama yapacağımızı belirtmek için WHERE kalıbının kullanılması gerekir.

SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi LİKE ‘%tun%’
SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi LİKE ‘%tun’
SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi LİKE ‘tun%’

MySQL de kullanabileceğimiz bir diğer komutta REGEXP komutudur. LIKE komutu sadece % işareti kullanılırken bu komutta daha çok karakter grupları kullanılır.

SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi REGEXP ‘^j’
Adi kolonunda yer alan veriler içerisinde j harfi ile başlayan tüm veriler listelenmektedir. Eğer aramak istediğimiz veriler içerisinin herhangi bir yerinde arama yapmak istiyorsak herhangi bir karakter grubu kullanılmaz.

SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi REGEXP ‘j’

Bu komut satırı adi sütunu içerisinde j harfi içeren tüm verileri listeler.

SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi REGEXP ‘j$’
‘j’ nin sonuna ‘$’ işareti konduğunda sadece ‘j’ ile biten veri listelenir.

Tablolar içerisindeki verileri oluşturdukları karakter sayılarına göre listeletmemiz mümkün Örneğin adi içerisinde 9 karakter içeren verileri listeletmemiz mümkün.Bu işlem için ^ işareti ile $ işaretinin yanında kaç karakter aramak istiyorsak o kadar nokta karakteri kullanılır.

SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi REGEXP ‘^………$’
İstenilen noktayı tek tek yazmak yerine daha basit bir yöntem vardır. ‘{9}$’
SELECT adi FROM tablo_adi WHERE adi REGEXP ‘^.{9}$’

İSTATİSTİKSEL VERİ LİSTELEME
MIN Sütundaki verilerin en küçüğünü seçer
MAX Sütundaki verilerin en büyüğünü seçer
SUM Sütundaki verileri toplar
AVG Sütunlar arasındaki değerlerin aritmetik ortalamalarını verir
COUNT Tablodaki veri sayısını verir
STTDDEV Sütundaki verilerin standart sapmasını verir
VARIANCE Sütundaki verilerin sayısını verir

(+) Toplama yapar
(-) Çıkarma yapar.
(/) Bölme yapar
(*) Çarpma yapar
(<) Büyüktür
(>) Küçüktür
(^) üst alma 2²

SQL de belirli bir sütundaki verileri toplamak için SUM komutu kullanılır.

SELECT SUM (no-1) FROM tablo_adi
SELECT SUM (no-1) AS Toplam FROM tablo_adi

Bütün sütunlardaki verileri toplamak istediğimizde

SELECT SUM (no1+no2) FROM tablo_adi
SELECT SUM (no1+ no2) AS Gtoplam FROM tablo_adi

Aritmetik ortalamalar için AVG komutu kullanılır

SELECT AVG(no1+no2)/2 AS Ortalama FROM tablo_adi WHERE id=1
SELECT AVG (no1+no2)/2 AS tum_ortalama FROM tablo_adi

SQL de bulunan satır sayısını yani veri sayısını verir.

SELECT COUNT(*) AS veri_sayısı FROM tablo_adi

GROUP FONKSYONELLİĞİ

GROUP BY komutu ile SQL deki verileri belirli kriterlere göre numaralandırmak mümkün.

SELECT no3 , COUNT (no3) AS no FROM sayilar GROUP BY no3

No3 sütunundaki bulunan tüm verilerden kaçar adet olduğunu belirlemek COUNT ve GROUP BY komutlarını kullandık GROUP BY komutunu kullanarak istediğimiz istatistiğini tutturabiliriz. Şimdide GROUP BY fonksiyonelliğini kullanarak no3 ile no1 sütunundaki aynı verileri toplayalım

SELECT no3 SUM (no1) AS toplam FROM tablo_adi GROUP BY no3

Somut olarak bir örnek vermek gerekirse bir bölgede seçim yapıldığını var sayalım A,B,C adında üç parti seçimlere katıldığını göz önüne aldığımızda tüm illerde hangi parti kaç oy aldığını belirlemek istediğimizde GROUP BY komutundan yararlanırız
A
RİZE
3210
A
KARS
4210
A
SİVAS
3899
B
RİZE
1210
B
KARS
2007
B
SİVAS
707
C
RİZE
397
C
KARS
8007
C
SİVAS
1908

SELECT parti_adi AS isim, SUM (oy_sayisi) AS oy FROM tablo_adi GROUP BY parti_adi

Seçimlerde oy oranları 500 den fazla olan partileri listelemek istediğimizde HAVİNG kalıbını kullanırız.

İSİM
OY
A
11319
B
3924
C
10312

SELECT parti_adi AS isim, SUM (oy_sayisi) AS oy FROM tablo_adi GROUP BY parti_adi HAVİNG SUM(oy_sayisi)>=5000

AYNI OLAN VERİLERİ AYIKLAMA

Veritabanı içerisinde aynı olan verileri listelemek istediğimiz durumda neler yapabiliriz.
Mesela bir sanal alışveriş sitesi yapıyorsunuz ve aynı kategoride değişik markalardan değişik ürünler satmaktasınız. Her kategoride bulunana ürünleri listelemek için doğru bir kulanı olması gerek.
Sanal alışveriş sitesinde 5 değişik marka televizyon tanıtıyorsanız ve ürünleri kriterlere göre listelemek istediğinizde düz veri listelemede tüm markalar listelenecektir. SQL de aynı kriterdeki verileri listelemek için DISTINCT sözcüğünden yararlanılır.

SELECT DISTINCT no3 FROM tablo_adi
böylece aynı tür veriler kesinlikle olmayacak.

İSTATİSTİK ÇIKTILARI YUVARLAMA

Verilerin ortalamaları veya standart sapmalarını alırken küsuratlı sayıları tam sayıya çevirebilir.

SELECT AVG (no) AS düz_ortalama FROM tablo_adi
FLOOR (AVG (no)) AS asagı_ortalama FROM tablo_adi
CEIL(AVG(no)) AS yukarı_ortalama FROM tablo_adi

Düz Ortalama 43.5 Aşağı Ortalama 43 Yukarı Ortalama 44

Matematiksel işlemler

SELECT 2+2
SELECT 3+5*8
Bu örnekte dikkat edilecek tek unsur çarpma ve bölme işlemlerinin önce yapılmasıdır.

ABS(X)
X in mutlak değeri
SIGN(X)
X negatifse -1 pozitifse 1 sıfırsa 0 değerini üretir
MOD(X,Y)
X in Y ile bölümünden kalanı verir
CEILING(X)
X i yukarı doğru yuvarlar
FLOOR(X)
X i aşağı doğru yuvarlar
ROUND(X)
X i mantıksal olarak aşağı veya yukarı doğru yuvarlar
LN(X)
ex “ln”
LOG2(X)
X in 2 tabanında logaritması
LOG10(X)
X in 10 tabanında logaritması
LOG(X,Y)
X tabanlı logaritmanın Y sayısının değeri “LogxY” wLogxy=a xa=y
POW(X,Y)
X in Y inci kuvveti “POWER de aynı işlevi görür.
SQRT(X)
X in karekökü
PI()
P sayısı
LEAST(X,Y,Z)
Dizinin en küçük değerini verir
GREATEST(X,Y,Z)
Dizinin en büyük değerini verir
RADIANS(X)
X derecesini radyana çevirir
RAND(X)
X in rastgele değerini üretir
ACOS(X)
X in ters çevrilmiş kosinüsü
ASIN(X)
X in ters çevrilmiş sinüsü
ATAN(X)
X in ters çevrilmiş teğeti
ATAN2(X,Y)
X ve Y bölümünün ters çevrilmiş teğeti
CBRT(X)
X in küp kökü SADECE POSTGRESQL için çalışır
COS(X)
X in kosinüsü
COT(X)
X in kotanjantı
TAN(X)
X in tanjantı
DEGREES( r)
Radyanın r derecesi (c)

UNİON İLE TABLOLARI BİRLEŞTİRME

Birden çok tablo içerisinde belirtilen sütun veya sütunlar içerisindeki verilerden birini almak kaydıyla verileri listelemek için kullanılır. Bu komut sadece birden çok tablodan aynı olan verileri listelemek için kullanılır.

SELECT no FROM tablo_adi UNİON SELECT no FROM tablo_adi1

UNION komutu ile tablodaki verilerde istatistiksel işlemlerde kullanılabilir. Mesela bir tablodaki en büyük veri ile diğer tablodaki en küçük veriyi listeleyebiliriz.

SELECT max(no) FROM tablo_adi UNION SELECT mın(no) FROM tablo_adi1

İKİ TABLODAN KIYAS YAPARAK VERİ LİSTELEMEK
Örneğin a tablosundaki en küçük değerin b tablosundaki en küçük değerinin b tablosundaki bu bu verileri listelemek istediğimizde aşağıdaki gibi bir kullanıma gitmemiz gerek.

A B
15 25
25 45 sayi=25
35 55
45 25
55 25

SELECT * FROM a WHERE sayi = (SELECT min (sayi) FROM b)

SELECT sayi AS sonuc FROM a WHERE sayi BETWEEN (SELECT min (sayi) FROM b) AND (SELECT max (sayi) FROM b )

Burada b tablosundaki en küçük değer ile en büyük değer aralığındaki verileri a tablosundan çekiyoruz. Sonuç olarak b tablosundaki en küçük veri 25, en büyük veri ise 55 olduğu için a tablosunda ilk veri hariç tüm değerler listelenebilir.

SONUÇ
25
35
45
55

TARİH ZAMAN FONKSİYONLARI
DATE “2005-12-31 zamanın rakamsal değerini
TIME “00:00:00” zamanın saat değerini
TIMESTAMP “2005:12:30 00:00:00” zaman ve saatin aynı anda değerini verir

*** tarih alanında veri girerken dikkat etmemiz gereken bir husus, tarih alanını tutan DATE tipindeki alanlarda yıl ay gün şeklinde, saat içeriğini tutan TIME veri alanında ise saat dakika ve saniye olmak üzere elle veri girişinde bulunabiliriz. Günün tarihi ve saatini otomatik olarak veri girişinde gerçekleştirmek için NOW() komutunu tırnak içine almadan giriyoruz.

SELECT* FROM tablo_adi WHERE tarih <2002-01-01

Burada görüldüğü gibi SQL de tutulan tarihler içerisinde 2002-01-01 tarihinden küçük verileri işliyoruz

SELECT* FROM tablo_adi WHERE MONTH (tarih)=8

SQL de bulunan tablonun tarihleri içerisinde 8. Ay olan verileri listelemek için WHERE şartından sonra MONTH komutunu kullanıyoruz. Yıl alanını tespit etmek içinde WHILE komutundan sonra YEAR komutundan yararlanılır. Bulunduğumuz yılın SQL deki tabloda bulunan veriler arasında olanları listelemek içinse NOW() komutundan yararlanılır.

SELECT*FROM tablo_adi WHERE YEAR (tarih)=YEAR (NOW())

KOMUT
AÇIKLAMA
DATE
Tarih çıktısı verir 2003-10-19
TIME
Saat çıktısı verir 23:59:59
DAYOFWEEK
Belirtilen tarihin gün sayısını verir (Pazar günü 1 rakamı olarak listelenebilir.
WEEKDAY
Belirtilen tarihin gün sayısını verir(pazartesi 0 rakamı alınarak listelenebilir.
DAYOF MONTH
Belirtilen tarihin gün sayısını alır
DAYOFYEAR
Belirtilen tarihin yılın kaçıncı günü olduğunu çıkarır
MONTH
Belirtilen tarihin ay rakamını alır
DAYNAME
Belirtilen tarihin gün adını verir(Thursday gibi)
MONTHNAME
Belirtilen tarihin ay adını verir (February gibi)
WEEK
Belirtilen tarihin kaçıncı hafta olduğunu gösterir
YEAR
Belirtilen tarihin yılını çıkartır
HOUR
Belirtilen zamanın saatini çıkartır
MINUTE
Belirtilen zamanın saatini çıkartır
SECOND
Belirtilen zamanın saniyesini çıkartır
PERIOD_ADD(X,y)
Belirtilen tarihte belirtilen ay sayısını ekler
PERIOD_DIFF(X,y)
Belirtilen tarihten belirtilen tarihi çıkartır
DATE_ADD(X,INTERVAL,y)
Belirtilen tarihe belirtilen “y” tip tarih ekler (y için : YEAR MONTH WEEK DAY ve komutlar kullanılır
DATE_SUB(X,INTERVAL,y)
Belirtilen tarihe belirtilen “y” tip tarih çıkartır(y için: YEAR MONTH WEEK DAY ve komutlar kullanılır

SQL i bir hesap makinesi olarak nasıl kullandığımızı göstermiştik SQL sayılar arasında hesap yapabileceği gibi harf ve tarihler arasında da hesap yapabilmesi mümkün.
SELECT adi, dogum_tarihi, CURRENT_DATE as bugun,(YEAR(CURRENT_DATE)) –(YEAR(dogum_tarihi))-(RIGHT(CURRENT_DTE,5))<RIGTH(dogum_tarihi,5)) AS fark FROM tablo_adi ORDER BY fark
Adi dogum_tarihi bugun fark
Nazlı 1983-07-24 2003-09-16 20
Ersin 1980-01-30 2003-09-16 23
İlk olarak günün tarihi ile SQL deki kayıtlı olan üyelerin doğum tarihlerini kıyaslayarak üyelerin yaşlarını belirliyoruz. Sadece yıl kıyaslaması yapılması yanlış olabilir. Böyle hatalarla karşılaşmamak için ay kıyaslaması yapılarak MYSQL de dönen 0 veya 1 sonucunu yıl hesabından çıkardığımızda üyelerin tam yaşları ortaya çıkar.